Bilgisayarlar, kullanıcılar tarafından kendilerine verilen bilgileri, verileri hafıza adı verilen birimlerinde tutarlar. Hafızada tutulan bilgilerin kimisi sabit değerken, kimi bilgilerin değerleri değişkendir. Yani bilgisayar sizin verdiğiniz bir komutu algılayabilmek için o kodu kendi anlayacağı şekilde bir değişken ile tanımlar.
Programda bir değişken belirlendiğinde (değişken atandığında), bilgisayar bu değişkenin değerinin tutulması için hafızada bir alan, hücre belirler. Değişkenin aldığı tüm değerler bu hücreye yazılır, program içinde o değişken her çağrıldığında bu hücredeki değer getirilir.
Program yazarken çeşitli değişkenler kullanılır. Programda hangi değişkenlerin kullanılacağı değişken atama işlemiyle yapılır. Değişken atandıktan sonra ona bir ilk değer verilir, program akışı esnasında değişkenin değeri değiştirilebilir, var olan değeri silinebilir, bir değişken içindeki bir değer başka bir değişkene atanabilir.
Bir değişkenin yaşam döngüsünü aşağıdaki şekilde ifade edebiliriz:
- Değişken atanır.
- Değişkene ilk değeri verilir.
- Değişken çağrılır, gerektiğinde içeriği değiştirilir.
Bilgisayarda tutulacak değerlerin, verilerin özellikleri farklı olduğundan veriler veri tiplerine (türlerine) ayrılmıştır. Örneğin, sayısal değerleri tutmak için ayrı, metin bilgilerini tutmak için ayrı veri tipleri kullanılır. Tam sayılar için integer veri tipinin kullanılması uygunken, “Bilgisayar Mühendisleri” ifadesi için string (dize, dizgi) veri tipinin, günün tarihini tutmak için Date veri tipinin kullanılması gerekir.
Değişken tanımlama işlemi sırasında değişkene bir isim verilirken, değişkenin hangi tipte veri tutacağı da belirtilir. Benzer veri tipleri arasında işlemler yapılabilir. Örneğin, “integer” veri tipindeki 2 değişken içindeki değerler toplanabilir, fakat içeriği “Mehmet” olan “string” veri tipli bir değişkenle, içeriği 20 olan “integer” veri tipli bir değişken toplanamaz.
- Tam Sayı Veri Tipleri
Tam sayılar ondalık kısım içermeyen sayılardır. Örneğin, 10, 2450, -45, 245678 sayıları tam sayılardır. Gündelik hayattan tam sayı değerler içeren durumlar aşağıda sıralanmıştır:
Sınıf mevcudu, okuldaki öğrenci sayısı, bir sınıftaki kız öğrenci sayısı, boy uzunluğu (cm olarak, örneğin 175 cm).
- Ondalık Sayı Veri Tipleri
6.8, 3.56, 6.9876 gibi sayılar ondalık sayıları oluşturmaktadır. Yaşantımızda birçok ondalık sayı içeren durumlar vardır. Örneğin; Boy uzunluğu (m olarak, örneğin 1.75 m), maaş miktarı (930.25 YTL)
- String Veri Tipi
String, bir karakter dizisini, grubunu ifade eder. Her türlü karakter grubu bir string oluşturabilir. Örneğin, “Ada”, “Ev Adresiniz”, “235” ifadeleri. “235” ifadesi tam sayı tipinde mi yoksa bir string tipinde mi diye düşünülebilir? Eğer bir sayı üzerinde matematiksel işlemler yapılmayacaksa o string tipinde tanımlanabilir.
Örneğin, telefon numaraları tamamen sayısal ifadelerden oluşur fakat telefon numaraları üzerinde matematiksel işlemler yapmayız. Hiçbir zaman iki telefon numarasının toplanması, çıkarılması ihtiyacı duyulmamıştır. Okul öğrenci numaraları da birer sayı olmalarına rağmen, bu numaralar üzerinde de aritmetiksel işlemler yapılmaz. Bu nedenle telefon numarasını ve öğrenci numarasını tutacak değişken string tipinde tanımlanabilir. Hangi tipte tanımlandığında hafızada az yer kaplıyorsa o tip seçilmelidir.
Ayrıca sayılardan oluşan bir string tipindeki değişken ile tam sayı tipindeki bir değişken arasında aritmetik bir işlem yapılamaz. Çünkü değişkenlerin veri tipleri birbirinden farklıdır.
- Char Veri Tipi
Char (Character) veri tipi, bir karakterlik veri tutulmasını sağlar. Bilgisayardaki her harf, rakam, sembol (a, C, d, 1, 7, ^ , $, [, ?) karakter olarak isimlendirilir.
Bilgisayar dünyasında kelimeler arasındaki boşluklar da karakter olarak değerlendirilir. Boşluk karakteri de diğer karakterler gibi bilgisayarın hafızasında yer kaplar. Char veri tipindeki bir değişkenin içeriğinde ara (boşluk) tuşuna basılarak üretilen boşluk karakteri tutulabilir.
- Boolean Veri Tipi
Gündelik yaşamda doğru-yanlış, açık-kapalı, evet-hayır, 1-0 gibi birbirinin karşıtı olan durumlar vardır. Boolean veri tipi bu tür durumlarda tercih edilir. Boolean veri tipi sadece True (Doğru) ve False (Yanlış) değerlerinden birini alabilir. Örneğin, “onay” isimli bir değişkenin değeri ya “True”dur, ya da “False”dur. Bu değişken iki değere aynı anda sahip olamaz, örneğe göre düşünürsek bir işlem ya onaylanmıştır ya onaylanmamıştır.
Değişken Tanımlama Kuralları
Değişken ismi bir harf ile başlamalıdır.
- string Ad1; //Doğru
- string 1Ad; //Yanlış
Değişken isminde boşluk bulunamaz.
- string Ad_Soyad; //Doğru
string Ad Soyad; //Yanlış
Değişken isminde sadece harfler, rakamlar ve alt çizgi karakteri bulunabilir.
- string ali_veli; //Doğru
string ali+veli; //Yanlış
Değişken ismi C# komutu olmamalıdır.
- string true; //Yanlış